حکم فروش و اهدای عضو در زمان حیات و مرگ از نگاه پنج مرجع

حکم فروش و اهدای عضو در زمان حیات و مرگ از نگاه پنج مرجع

فرهنگ > دین و اندیشه - اهدای عضو در زمان حیات و مرگ، یکی از مواردی است مراجع حکم های مختلفی درباره آن صادر کرده اند. جدول پیش رو، نظر چند تن از مراجع و اداره حقوقی قوه قضاییه به 4 سوال با موضوع فوق است.

سوال :
الف . آیا فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران جایز است ؟ (مثل فروش کلیه ).
ب . آیا این کار برای استفاده از این اعضا بعد از مرگ خود شخص جایز است ؟ (مانند فروش قلب وچشم ).
ج . آیا شخصی که قرار است اعدام شود می تواند به نحو «الف » یا «ب » اقدام کند؟
د. در این مسأله بین حد یا قصاص تفاوتی وجود دارد؟

مراجع	پاسخ
آیت الله سیدعلی خامنه ای	الف . اهداء و مصالحه بعضی اعضاء و پیوند آن به بیمار اگر برای صاحب عضو ضرر لازم المراعات نداشته باشد منع شرعی ندارد. ب . اگر مصالحه باشد مانع ندارد. ج ، د. فرقی بین اعدامی و قصاص و غیره نیست .
آیت الله محمد فاضل لنکرانی	اگر حفظ جان مسلمانی بر پیوند عضوی از اعضای میت مسلمان متوقف باشد و از غیر مسلمان جایگزین نداشته باشد قطع و پیوند جایز است و وصیت صحیح می باشد و بنابر احتیاط دیه آن را طبق مسأله 1946جامع المسائل بدهند تا برای خود میت مصرف شود ولی فروش صحیح نیست . اما قبل از مرگ دلیلی بر عدم جواز فروش فی نفسه بنظر نرسیده مگر این که خطر جانی یا عوارض غیر قابل تحمل در پی داشته باشد که دراین صورت جایز نیست .
آیت الله میرزا جواد تبریزی	الف ، ب ، ج ، د. در همه موارد مذکوره فروش جایز نیست و عمل آن نیز اشکال دارد و بر فرض وقوع عمل ، صاحب عضو جدا شده می تواند پولی بگیرد و از عضو مذکور رفع ید نماید. والله العالم .
آیت الله حسین نوری همدانی	الف ، ب . بلی جایز است . ج . می تواند. د. فرقی نیست .
آیت الله ناصر مکارم شیرازی	الف . قطع عضوی از بدن یک انسان زنده و پیوند آن به انسان دیگر، مانند آن چه در پیوند کلیه معمول است که یک کلیه از دو کلیه یک انسان زنده را برداشته و به کسی که هر دو کلیه اش فاسد شده است پیوندمی زنند در صورتی جایز است که با رضایت صاحب آن باشد و جان او به خطر نیفتد و احتیاط آن است ، اگرپولی در برابر آن می گیرد در مقابل اجازه اقدام به گرفتن عضو از او بگیرد، نه خود عضو. ب ، ج ، د. از جواب بالا معلوم شد.
آیت الله سیدعلی سیستانی	الف . اگر ضرر کلی نداشته باشد اشکال ندارد، مثلا اهدای یک کلیه اگر به تشخیص پزشک برای او (نقص یک کلیه ) ضرر مهمی نداشته باشد اشکال ندارد و گرفتن پول در قبال واگذاری آن نیز اشکال ندارد. ب . قطع اعضاء میت مسلمان جایز نیست و مستلزم دیه است و دفن آن در صورت قطع واجب است مگراین که حیات مسلمانی بر آن متوقف باشد که در این صورت جایز است ولی دیه واجب است و اگر خودش وصیت کرده باشد، دیه ساقط است ولی اگر حیات مسلمانی متوقف نباشد و وصیت کرده باشد، عمل به آن ،مورد اشکال است . ج . فرقی با سایر افراد ندارد. د. تفاوتی نیست .
آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی	الف . بلی ، جایز است به نظر این جانب . ب . جایز است به نظر این جانب . ج . فروش کلیه و چشم ، قبل از اعدام هم جایز ولی فروش قلب جایز نیست ، مگر این که وقت تسلیم مبیع ،بعد از اعدام باشد. د. در صورتی که فروش این اعضاء منافات با حق قصاص داشته باشد جایز نیست.
اداره حقوقی قوه قضاییه	چون اعضاء بدن مال نیست ، قابل فروش نمی باشد ولی شخص می تواند آن را در حیات یا ممات به دیگری اهداء کند و در عوض ، مالی دریافت نماید. اما این امر به هیچ وجه نباید موجب تأخیر اجرای احکام قطعی شود.

http://www.khabaronline.ir